03/10 Kịch bản tăng trưởng: “Không thể duy ý chí”

NGUYÊN HÀ

03/10/2011 07:48 (GMT+7)

Khu vực trung tâm của Tp.HCM, nhìn từ phía sông Sài Gòn - Ảnh: Getty.

E-mailBản để inCỡ chữChia sẻ:

Ý kiến (0)

Kinh tế thế giới diễn biến phức tạp khó lường, bất ổn vĩ mô trong nước đã ở mức nghiêm trọng, lạm phát quá cao và sản xuất có dấu hiệu đình trệ… đã khiến cho những dự báo, dự kiến về tính khả thi của các kịch bản tăng trưởng trở nên “chênh vênh” hơn.

Tại kỳ họp thứ hai khai mạc vào ngày 20/10 tới đây, Quốc hội sẽ quyết định kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 2012 và cả giai đoạn 2011- 2015. Trong đó tăng trưởng GDP luôn nằm ở vị trí số 1 trong hệ thống chỉ tiêu của cả hai kế hoạch này.

24/08 Tính dân chủ của QH đã được chuyển tiếp

UBTVQH đánh giá kết quả Kỳ họp thứ Nhất và cho ý kiến bước đầu về Kỳ họp thứ Hai, QH Khóa XIII

07:18 | 24/08/2011

Đánh giá kết quả Kỳ họp thứ Nhất, QH Khóa XIII tại Phiên họp đầu tiên của UBTVQH Khóa mới, một số Ủy viên UBTVQH cho rằng, về mặt tổng thể, Kỳ họp thứ Nhất rất thành công. Kết quả của Kỳ họp đã để lại niềm tin lớn, một ấn tượng tốt đẹp đối với đồng bào, cử tri cả nước. QH Khóa XIII tiếp tục phát huy và chuyển tiếp tính dân chủ của QH các khóa trước, đặc biệt là khóa XII - đây là mong mỏi của các ĐBQH và của đông đảo cử tri.

Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Trương Thị Mai: Cứ chạy đua như thế này thì mãi mãi chúng ta rất khó khăn

Báo cáo đánh giá kết quả Kỳ họp thứ Nhất có nói là các vị ĐBQH đã tiếp nhận nhanh quy trình, thủ tục hoạt động tại kỳ họp. Tôi nghĩ nên bỏ câu này vì tiếp cận nhanh hay không tiếp cận nhanh thì anh phải chấp hành đầy đủ tất cả các quy định của pháp luật;anh biểu quyết là biểu quyết, không đồng ý là không đồng ý, không tán thành là không tán thành. Đã là ĐBQH, vào trong hội trường là phải chấp hành đúng pháp luật, không cần phải nói tiếp cận nhanh hay không nhanh.

Phần II, về một số nội dung cần quan tâm chỉ đạo trong thời gian tới. Tôi nghĩ nội dung trọng tâm lớn nhất là chuẩn bị Kỳ họp thứ Hai nhưng không được ghi ở đây. Tôi đồng ý với ý kiến của Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý là Chính phủ phối hợp với QH khẩn trương chuẩn bị dự án luật. Như Ủy ban Về các vấn đề xã hội, được giao thẩm tra dự án Bộ luật lao động (sửa đổi), nhưng Chính phủ dự kiến sẽ trình dự án này trong phiên họp tháng 10 của Chính phủ. UBTVQH chúng ta cũng sẽ nghe và cho ý kiến vào dự án bộ luật này trong tháng 10. Chúng tôi đang đốc thúc bên Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cố gắng đưa ra sớm được không, còn cứ chạy đua như thế này thì mãi mãi chúng ta rất khó khăn trong quá trình thẩm tra cũng như trình QH những dự án luật có chất lượng.

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc K’Sor Phước: Tham gia hoạt động của Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban sẽ giúp nâng cao trình độ

Về việc bầu không đủ Ủy viên UBTVQH, Trưởng ban Dân nguyện tại Kỳ họp thứ Nhất - ta phải đối mặt với thực tiễn là như vậy. Hôm nay UBTVQH họp đánh giá kết quả Kỳ họp - thì đó là vấn đề chúng ta chưa đạt. Việc này tôi thấy cần phải rút kinh nghiệm.

Về số lượng các thành viên của Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban. Qua nắm tình hình chung của các đại biểu, tôi thấy các đại biểu có nhu cầu tham gia các Ủy ban. Tôi rất tiếc, vì chúng ta có thể mở trầnvề số lượng thành viên Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của chúng ta ra - việc này là thuộc thẩm quyền của chúng ta. Số lượng thành viên Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của QH khóa trước là tiền đề để chúng ta nghiên cứu, tham khảo, định hướng. Nhưng trong tình huống cụ thể, chúng ta có thể nới rộng ra, nếu không phạm vào nguyên tắc cơ bản. Tôi nghĩ nguyên tắc cơ bản ở đây là tổ chức cứng của Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban. Còn các thành viên chỉ tham gia kiêm nhiệm thôi, thì ta nên mở rộng. Tôi đã gặp trực tiếp một số Trưởng đoàn ĐBQH, các đồng chí cũng rất tha thiết, rất chí cốt muốn tham gia Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban. Theo họ, trong quá trình hoạt động tại Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban sẽ nâng cao được trình độ và thực hiện tốt chức năng người đại biểu dân cử.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý: Cần tránh tình trạng vừa bắc nước vừa chờ gạo

Vừa rồi Phó chủ tịch QH Uông Chu Lưu và Ủy ban Pháp luật có chủ trì triển khai Chương trình Xây dựng luật, pháp lệnh thì có một hiện tượng này rất đáng lo. Tuy chúng ta yêu cầu tất cả các cơ quan khẩn trương chuẩn bị cho Kỳ họp thứ Hai, thực ra còn hai tháng nữa, nhưng một số dự án luật đã trình Chính phủ ở phiên họp tháng 8 (tức là đã họp rồi) và một số dự án nữa thì lại đến tháng 9 mới trình, theo tôi quá chậm. Do đó đề nghị UBTVQH có ý kiến với Chính phủ cần khẩn trương về những dự án luật này; cần chuẩn bị để sau đó còn có các khâu chuyển sang cho UBTVQH, chuyển sang cho các Ủy ban để còn thẩm tra và còn gửi ĐBQH. Còn nếu không lại trở lại trình trạng vừa bắc nước, vừa chờ gạo mới thổi được cơm thì rất khó.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng: Tại Kỳ họp cuối năm nay, QH cần thông qua Nghị quyết... thì mới kịp

Về nội dung chuẩn bị Kỳ họp thứ Hai, tôi muốn bổ sung việc xem xét, ban hành Nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc biệt đối với việc triển khai những nhà máy điện hạt nhân. Theo tiến độ, năm 2014, Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận số 1 phải được khởi công. Công tác chuẩn bị để khởi công nhà máy này vô cùng lớn. Nhiệm kỳ trước, đáng nhẽ chúng ta có Nghị quyết về cơ chế chính sách đặc biệt cần phải thông qua, nhưng chuẩn bị chưa kịp. Hiện nay, Thường vụ tỉnh ủy Ninh Thuận đã cho xem xét, thông qua để trình Tập đoàn điện lực, rồi qua Bộ Công thương, Chính phủ về dự thảo Nghị quyết này. Tôi đề nghị, trong kỳ họp cuối năm 2011, QH cần phải thông qua Nghị quyết này thì mới kịp các công việc tiếp theo. Nếu được trình thì Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường sẽ tích cực làm việc để kịp phục vụ QH xem xét, thông qua Nghị quyết vào những ngày cuối của kỳ họp. Chúng ta vẫn còn thời gian khoảng 3 tháng để làm tất cả những việc cần thiết.

Chủ nhiệm UB Kinh tế Nguyễn Văn Giàu: Tính dân chủ của QH đã được chuyển tiếp

Về mặt tổng thể, Kỳ họp thứ Nhất, QH Khóa XIII rất thành công. Kết quả của Kỳ họp đã để lại niềm tin lớn, một ấn tượng tốt đẹp đối với đồng bào, cử tri cả nước. Qua Kỳ họp này, tôi thấy chúng ta tiếp tục phát huy và chuyển tiếp tính dân chủ của QH các khóa trước, đặc biệt là khóa XII - đây là mong mỏi của các ĐBQH và của đông đảo cử tri.

Tôi có đề xuất là UBTVQH nên có kế hoạch tập huấn cho ĐBQH mới; đào tạo, tập huấn cho ĐBQH chuyên trách, kể cả chúng tôi, chứ không phải tôi bỏ tôi ra. Tôi nhớ khi còn ở tỉnh tôi làm Chủ tịch HĐND có mời các học viện về giảng, tôi cũng học hai khóa luôn; chúng tôi học một cách nghiêm túc, học cả cách tiếp xúc cử tri. Bởi, nếu không khéo, hứa với cử tri, mình làm không được thì không ổn.

Dự thảo Báo cáo đánh giá kết quả Kỳ họp thứ Nhất khẳng định: công tác tuyên truyền về Kỳ họp tốt. Theo tôi nên ghi thêm một nội dung là: ngay sau khi kết thúc Kỳ họp, Chủ tịch QH, Phó chủ tịch QH chủ trì họp báo - đây là một sự đổi mới.

Có một điểm cần lưu ý là: phần thảo luận tình hình kinh tế - xã hội, nội dung phát biểu của ĐBQH rất phong phú, còn ý kiến khác nhau là chuyện tất nhiên. Nếu nhận xét rằng phần thảo luận về kinh tế - xã hội chưa phản ánh đúng tình hình thực tế - cũng nên cân nhắc.

Nguyễn Vũ ghi

11/08 Sẽ có một nhiệm kỳ sung sức

07:55 | 11/08/2011

Theo PHÓ CHỦ NHIỆM ỦY BAN PHÁP LUẬT TRẦN ĐÌNH LONG, nhiệm kỳ QH Khóa XII đã tìm được động lực phát triển trong sự thống nhất là bởi chúng ta đã đứng đúng vai. Một ĐBQH có khi kiêm nhiệm cả 3 vai vừa là ĐBQH, vừa là thành viên Chính phủ, vừa là đảng viên. Là thành viên Chính phủ phát biểu dưới góc độ nào? Là ĐBQH phát biểu dưới góc độ nào? Là đảng viên phát biểu dưới góc độ nào? Phải rất đúng vai thì vận hành của cả hệ thống chính trị mới mạch lạc, mới nhuần nhuyễn và đồng bộ. Với thành tựu đó, Phó chủ nhiệm tin tưởng, 5 năm tới sẽ là một nhiệm kỳ thực sự sung sức của QH, Chính phủ và cả hệ thống chính trị.

Quốc hội có thể yên tâm…

- Tại Kỳ họp thứ Nhất, QH Khóa XIII, QH đã phê chuẩn nhân sự Chính phủ mới. Thủ tướng và các thành viên Chính phủ Khóa XIII đã có lời hứa đầu tiên trước QH. Phó chủ nhiệm thấy như thế nào?

Cá nhân tôi đánh giá cao sự chuẩn bị về nhân sự các thành viên Chính phủ của Thủ tướng. Thủ tướng đã lựa chọn và trình QH phê chuẩn danh sách các thành viên Chính phủ đều là những người đã dạn dày kinh nghiệm thực tiễn, kinh nghiệm quản lý trong các lĩnh vực; cơ cấu thành viên Chính phủ nhiệm kỳ này cũng có nhiều nhân tố mới, trẻ trung, có năng lực. Ngay khi được QH phê chuẩn, Thủ tướng đã thay mặt Chính phủ phát biểu nhậm chức. Bản chất của phát biểu nhậm chức đó là lời hứa của Thủ tướng và các thành viên Chính phủ trước QH và trước quốc dân đồng bào. Thủ tướng và các thành viên Chính phủ có trách nhiệm thực hiện những lời hứa của mình vì khi đã tuyên bố trước QH, trước nhân dân cả nước thì lời tuyên thệ đó không chỉ là trách nhiệm chính trị... Với tổ chức bộ máy được giữ nguyên như nhiệm kỳ Khóa XII, cùng với đó là sự nghiêm túc, thẳng thắn, trách nhiệm của Thủ tướng, của từng thành viên Chính phủ, tôi tin Chính phủ sẽ hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ mà Đảng và nhân dân đã giao phó.

Với việc phê chuẩn nhân sự Chính phủ, QH Khóa XIII đã hoàn thành tốt đẹp trọng trách đầu tiên của mình là hoàn thiện tổ chức bộ máy nhà nước, tạo nền tảng để thực hiện các mục tiêu phát triển KT-XH. Tôi tin, 5 năm tới sẽ là một nhiệm kỳ thực sự sung sức của QH, Chính phủ và cả hệ thống chính trị. Ủy ban Pháp luật sẽ có trách nhiệm giám sát việc thực hiện lời hứa của các thành viên Chính phủ đối với các lĩnh vực mà Ủy ban phụ trách. 

- Thưa Phó chủ nhiệm, về cơ bản, cơ cấu bộ máy tổ chức của Chính phủ không thay đổi so với nhiệm kỳ Khóa XII. Vậy từ thực tiễn hoạt động của Chính phủ Khóa XII, Phó chủ nhiệm có lưu ý gì không?

Năm 2007, QH đã phê chuẩn để Chính phủ sáp nhập, sắp xếp lại một số bộ, ngành và tổ chức các bộ theo mô hình bộ quản lý đa ngành, đa lĩnh vực. Thực tiễn 4 năm qua cho thấy, cơ cấu tổ chức Chính phủ đã được sắp xếp lại một cách hợp lý hơn. Chủ trương tổ chức bộ máy Chính phủ theo mô hình bộ quản lý đa ngành, đa lĩnh vực, thu gọn đầu mối đã cho thấy tính đúng đắn và đã bước đầu phát huy hiệu quả. Nhiệm kỳ Khóa XII, Chính phủ cũng đã có nhiều nỗ lực trong việc sắp xếp, tổ chức và điều chỉnh lại chức năng của các bộ, cơ quan ngang bộ. Song cũng còn một số hạn chế. Còn có tình trạng chồng chéo, trùng dẫm chức năng, nhiệm vụ giữa các bộ, ngành. Việc hình thành các tổ chức trong nội bộ các bộ như Tổng cục, Cục... ở một số bộ cũng chưa hợp lý, có xu hướng phình ra. Bộ máy tuy có tinh gọn đầu mối cấp bộ nhưng trong nội bộ các bộ thì chưa giảm. Tình trạng khi một sự việc xảy ra thì không rõ trách nhiệm, bộ này đổ lỗi cho bộ kia vẫn chưa được khắc phục...

Khi thảo luận về cơ cấu tổ chức Chính phủ, QH cũng đã chỉ ra những tồn tại, hạn chế đó và Thủ tướng cũng đã giải trình, tiếp thu, hứa với QH sẽ chấn chỉnh nên tôi tin Thủ tướng và Chính phủ sẽ nỗ lực khắc phục được những tồn tại, hạn chế này, xây dựng một Chính phủ mạnh và bảo đảm hệ thống chính quyền từ Trung ương xuống địa phương có sự phân công, phân cấp rành mạch. Ủy ban Pháp luật cũng đã khuyến nghị thêm một số vấn đề về tổ chức bộ máy mà Chính phủ cần tập trung xử lý trong nhiệm kỳ tới. Trong quá trình hoạt động của Chính phủ, Ủy ban Pháp luật sẽ giám sát việc thực hiện các nội dung này và những nội dung mà Thủ tướng đã có báo cáo tiếp thu giải trình tại Kỳ họp này trước khi QH phê chuẩn cơ cấu tổ chức bộ máy Chính phủ mới.

- Phó chủ nhiệm vừa đề cập đến tình trạng không rõ trách nhiệm – vấn đề này khi chất vấn các thành viên Chính phủ Khóa XII hay khi thảo luận về các điều luật liên quan đến chức năng quản lý của các bộ, ngành, các ĐBQH khóa trước cũng đã nêu khá nhiều…?

Đúng là các ĐBQH tiền nhiệm đã nêu nhiều nhưng chưa thể khắc phục được ngay. Là vì quy định chức năng nhiệm vụ của từng bộ, ngành chưa rõ ràng, chưa đầy đủ, có khi thiếu, có khi lại chồng chéo. Có những hiện tượng, những lĩnh vực phát sinh trong thực tế thì do chức năng nhiệm vụ của các bộ chưa rõ nên chưa kịp thời phối hợp với nhau. Ủy ban Pháp luật khi thẩm tra Tờ trình của Thủ tướng về cơ cấu tổ chức Chính phủ cũng đã lưu ý Chính phủ phải có cơ chế phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ ngành, phải có nhạc trưởngthống nhất đầu mối quản lý. Thủ tướng cũng đã khẳng định trước QH, xem đây là một trong những yêu cầu quan trọng để kiện toàn tổ chức bộ máy Chính phủ, xác định rõ chức năng, nhiệm vụ của từng bộ, ngành, cơ chế phối hợp giữa các bộ, ngành và đầu mối chịu trách nhiệm theo nguyên tắc một việc do một bộ chịu trách nhiệm và tăng thẩm quyền để các cơ quan này thực hiện được chức năng quản lý nhà nước.

Cần nói thêm là, thời gian 4 năm của nhiệm kỳ Khóa XII là giai đoạn nền kinh tế thế giới và trong nước có những diễn biến rất phức tạp. Điều hành của Chính phủ cũng phải tập trung vào việc tháo gỡ khó khăn và xoay chuyển tình thế, đưa nền kinh tế thoát khỏi suy thoái nên QH, Chính phủ, các cơ quan hữu quan chưa có thời gian, điều kiện để rà soát, tổng kết, rút kinh nghiệm và nghiên cứu, sửa đổi kịp thời những tồn tại, hạn chế trong tổ chức bộ máy. Nhưng nhiệm kỳ Khóa XIII, cùng với việc sửa đổi Hiến pháp, sửa đổi các Luật Tổ chức Quốc hội, Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức Viện kiểm sát, Luật Tổ chức Tòa án, Luật Tổ chức HĐND và UBND... - có thể yên tâm là Chính phủ sẽ có biện pháp khắc phục những tồn tại, hạn chế trong tổ chức bộ máy của mình vì tôi nghĩ, Thủ tướng và các thành viên Chính phủ là người mong muốn bộ máy của mình vận hành trơn tru, mạch lạc và mạnh mẽ hơn ai hết.  

Đúng vai thì vận hành của cả hệ thống chính trị mạch lạc, nhuần nhuyễn

- QH cũng rất mong muốn bộ máy của cơ quan hành chính cao nhất của cả nước sẽ vận hành trơn tru, mạch lạc và mạnh mẽ, thưa Phó chủ nhiệm?

Tất nhiên, vì khi bộ máy hành chính thông suốt và mạnh mẽ sẽ đáp ứng được mong muốn, nguyện vọng của nhân dân, sẽ tạo nền tảng để đất nước ổn định và phát triển. Ở nước ta, quyền lực nhà nước là thống nhất và quyền lực nhà nước cao nhất thuộc về nhân dân, là của nhân dân. Các nhánh quyền lực lập pháp, hành pháp và tư pháp là phân công, phân nhiệm nên không có tình trạng đối trọng về lợi ích, thậm chí là tranh giành về quyền lực như ở một số nước khác. QH mạnh, Chính phủ mạnh, các cơ quan tư pháp mạnh thì đất nước mạnh, nhân dân được nhờ. Nhìn lại QH Khóa XII sẽ thấy, các cơ quan nhà nước, đặc biệt là QH và Chính phủ đã cộng đồng trách nhiệm để cùng với cả hệ thống chính trị và nhân dân cả nước thoát khỏi tình trạng suy giảm kinh tế, duy trì ổn định xã hội và nâng cao vị thế của đất nước trên trường quốc tế. Nếu cả hệ thống chính trị không cộng đồng trách nhiệm, không thực tâm chia sẻ khó khăn và chung lưng đấu cật với nhau thì có lẽ chúng ta cũng khó đạt được những thành tựu như vừa qua.

- Như Phó chủ nhiệm chia sẻ, không có tình trạng cát cứ về lợi ích. Phó chủ nhiệm nghĩ thế nào khi có ý kiến cho rằng, một trong những thành quả độc đáo của nhiệm kỳ QH Khóa XII là chúng ta đã tìm được động lực phát triển trong sự thống nhất...?

Như tôi nói ở trên, các nước là tam quyền phân lập và có cơ chế kiểm soát quyền lực rất rõ ràng. Còn ta, Đảng lãnh đạo toàn diện. Quyền lực nhà nước là thống nhất. Nhưng thực tiễn cho thấy chúng ta không vì thế mà triệt tiêu động lực phát triển. Nhiệm kỳ QH Khóa XII tìm được động lực phát triển trong sự thống nhất là bởi chúng ta đã đứng đúng vai của mình. Một ĐBQH có khi kiêm nhiệm cả 3 vai vừa là ĐBQH, vừa là thành viên Chính phủ, vừa là đảng viên. Là thành viên Chính phủ phát biểu dưới góc độ nào? Là ĐBQH phát biểu dưới góc độ nào? Là đảng viên phát biểu dưới góc độ nào? Phải rất đúng vai thì vận hành của cả hệ thống chính trị mới mạch lạc, mới nhuần nhuyễn và đồng bộ.

- Đến thời điểm này, QH Khóa XIII đã hoàn tất một trong nhiệm vụ quan trọng nhất trong nhiệm kỳ là hoàn thiện cơ cấu tổ chức bộ máy của các cơ quan nhà nước. Với QH nhiệm kỳ này, Phó chủ nhiệm kỳ vọng điều gì?

Tôi nghĩ nhiệm vụ lớn của QH là ban hành mới hoặc sửa đổi, bổ sung kịp thời các chính sách pháp luật để điều chỉnh các hoạt động kinh tế xã hội, khắc phục những hạn chế, khó khăn của cuộc sống, tạo nền tảng để đất nước phát triển, người dân no ấm và hạnh phúc. Thực tiễn cuộc sống chính là năng lượng sống của QH. QH không thể tách rời sự vận động của cuộc sống. Nhiệm kỳ Khóa XIII, QH phải lấy mục tiêu phát triển KT-XH bền vững, bảo đảm an sinh xã hội, bảo đảm ổn định đời sống nhân dân, giữ vững an ninh quốc phòng làm kim chỉ nam cho mọi hoạt động của mình để khi QH xây dựng luật, ban hành các nghị quyết, phân bổ ngân sách nhà nước... đều phải tính toán toàn diện những tác động của các quyết định đó đến đời sống KT-XH.

QH cần xác định rõ những bước đi cụ thể nhằm tạo nền tảng pháp lý đầy đủ để thực hiện thắng lợi mục tiêu chiến lược mà Đại hội Đảng XI đã thống nhất. QH bám sát mục tiêu chiến lược của Đảng nhưng phải thực hiện đúng vai của mình. Một nhiệm vụ quan trọng nữa của QH là phải tạo ra cơ chế mới đáp ứng yêu cầu vận hành của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

- Xin cám ơn sự chia sẻ của Phó chủ nhiệm!

B. Long thực hiện

01/07 Đặt Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2012 trong tổng thể 5 năm của nhiệm kỳ QH Khóa XIII

UBTVQH cho ý kiến về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội năm 2012

Đặt Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2012 trong tổng thể 5 năm của nhiệm kỳ QH Khóa XIII

07:27 | 01/07/2011

Cho ý kiến về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của QH năm 2012, nhiều Ủy viên UBTVQH cho rằng, cần đặt chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2012 trong tổng thể chung 5 năm của nhiệm kỳ Khóa XIII. Trong tổng thể chung đó, yêu cầu đặt ra là phải rất tập trung. Dự án luật nào thật cần thiết thì đưa vào, còn những dự án luật đã có điều kiện triển khai nhưng chưa thật cần thì phải lui lại, không ham đưa vào nhiều quá. Mặt khác, cần tiếp tục đổi mới cách làm luật theo hướng quyết liệt hơn để bảo đảm chất lượng.

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc K’sor Phước: QH cần có Nghị quyết về trình tự ban hành chính sách dân tộc

Tôi đề nghị cần xem thêm về Luật Bảo vệ và phát triển rừng. Hiện nay, bảo vệ và phát triển rừng đang là vấn đề bức xúc, bức xúc thực sự. Từ khi Luật Bảo vệ và phát triển rừng ra (Khóa X) đến giờ thì thấy rừng ngày càng bị tàn phá thêm, dân không làm chủ được rừng. Cần tổng kết việc thi hành luật này để xem có cái gì cần điều chỉnh, bổ sung không?

Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh rất quan trọng trong tình hình hiện nay, ngày càng có nhiều tình hình mới về lĩnh vực an ninh, quốc phòng, đặc biệt là những vấn đề phi truyền thống, nó xuất hiện nhiều yếu tố mới. Do vậy, tôi đồng tình cao với việc đưa dự án Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh vào chương trình chính thức. Giáo dục quốc phòng và an ninh theo hướng cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XI của Đảng là xây dựng thế trận an ninh nhân dân, thế trận quốc phòng toàn dân. 

Về Luật Công đoàn, rõ ràng cần có sự bổ sung, điều chỉnh và phải sửa đổi ngay. Vừa qua, xung quanh vấn đề đình công, công đoàn của chúng ta vẫn bị đứng ngoài hết. Hoạt động của công đoàn cũng có nhiều vấn đề, nó không đơn giản, công đoàn vừa là chính trị, vừa là kinh tế, vừa là xã hội.

Có thể trong Khóa XIII, nếu làm tốt được thì có thể làm ở đầu nhiệm kỳ, ngay trong năm 2012, đó là QH cần có Nghị quyết về trình tự ban hành chính sách dân tộc. Việc xây dựng dự án Luật Dân tộc đã trải qua các Khóa X, Khóa XI đến Khóa XII, tinh thần chung là tạm dừng dự án luật này để tập trung cho các dự án luật khác. Tuy nhiên, trong Hiến pháp 1992 quy định rất rõ ở Khoản 5, Điều 84 là QH quyết định chính sách dân tộc; sau này đến năm 2001 có bổ sung thêm chính sách tôn giáo. QH đã quyết định chính sách tôn giáo bằng văn bản cao nhất là Pháp lệnh về tôn giáo, nhưng riêng lĩnh vực dân tộc đến bây giờ QH chưa có. Đặc biệt, trong Hiến pháp 1992 cũng quy định rất rõ ở Khoản 9, Điều 112 về thẩm quyền của Chính phủ: Chính phủ chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện chính sách xã hội, chính sách dân tộc, chính sách tôn giáo. 20 năm nay vẫn là Chính phủ quyết định chính sách dân tộc.

Khi tôi về làm công tác chuyên trách dân tộc của Chính phủ và bây giờ ở Quốc hội, qua theo dõi thì thấy, chính vì chỗ này nên chính sách luôn luôn thay đổi và có nhiều chính sách chồng chéo nội dung. Đặc biệt, vừa qua chúng ta giám sát việc thực hiện Chương trình 135 giai đoạn II trên địa bàn 135 thì xuất hiện rất nhiều vấn đề khiếm khuyết trong việc ban hành các chính sách ở vùng dân tộc. Nếu làm hẳn thành Nghị quyết của QH về chính sách dân tộc theo đúng câu chữ của Hiến pháp là Quốc hội quyết định chính sách dân tộc thì không trái luật pháp nhưng rất khó vì sẽ không khẳng định được sự cần thiết có bao nhiêu chính sách và khi nào thì có chính sách? QH đóng khung lại thì khó đáp ứng thực tiễn cuộc sống. Vậy nên, có lẽ ban hành Nghị quyết của QH về trình tự ban hành các chính sách dân tộc thì thẩm quyền quyết định chính sách dân tộc vẫn là QH, còn Chính phủ là cơ quan xây dựng, đề xuất để QH xem xét.

Chủ nhiệm UB về các vấn đề xã hội Trương Thị Mai: Nên đưa ra một số giải pháp mạnh mẽ

Đối với việc thực hiện chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2010, cụ thể là trường hợp một số dự án luật phải điều chỉnh, trong Báo cáo, Ủy ban Pháp luật nhận định, đây là vấn đề đã tồn tại nhiều năm liền cần phải được khắc phục nhưng không đưa ra giải pháp. Mấy năm trước, chúng ta nói là phải sửa Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật để chấn chỉnh tình trạng này. Nhiều lần, hai bên đã nói với nhau là phải kiên quyết, dứt khoát nhưng tôi thấy vẫn triền miên, không phải một nhiệm kỳ mà đã nhiều năm, nhiều nhiệm kỳ. Tôi đề nghị Ủy ban Pháp luật có thể đưa ra một số giải pháp sửa Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật hay cách như thế nào để khắc phục đối với vấn đề này. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Văn Thuận đề nghị chuyển sang nhiệm kỳ XIII tiếp tục nghiên cứu khắc phục. Tôi nghĩ nên đưa ra một số giải pháp mạnh mẽ, thử xem có khắc phục được không. Vì thực tế, không kỳ họp nào là không nói tới, cứ bàn chương trình xây dựng luật, pháp lệnh là y như rằng những tồn tại này được đưa ra, nghe mãi thành thuộc.

Về Luật Thủ đô, tôi không đồng tình lắm với ý kiến của Ủy ban Pháp luật về việc chưa thông qua dự án luật này. Dự án Luật Thủ đô dự kiến thông qua tại nhiệm kỳ XII nhưng chưa thông qua được. Bây giờ cũng lấy lý do này để chưa thông qua dự án Luật Thủ đô thì tôi thấy không hợp lý. Dự án Luật Thủ đô đã đi qua một chặng đường khá dài, đề nghị để Chính phủ chuẩn bị tiếp tục trình QH.

Tôi đồng ý với ý kiến của Chủ nhiệm Phùng Quốc Hiển là đưa Luật Ngân sách Nhà nước vào chương trình chính thức để bảo đảm quy trình vận hành của ngân sách sẽ ngày càng tốt hơn. Chúng ta đã nâng lên, đặt xuống quá nhiều rồi. Tôi thấy đến thời điểm phải sửa. Chính phủ chưa muốn sửa thì cũng phải đề nghị sửa. Luật Ngân sách Nhà nước đã bộc lộ một số điểm không hợp lý trong thực tiễn.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Thu Ba: Tổng kết, đánh giá thật tốt trước khi sửa đổi Luật Phòng, chống tham nhũng

Trong chương trình chuẩn bị có Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng. Vừa qua Trung ương đã giao cho Quốc hội, Chính phủ và các Bộ, ngành nghiên cứu tổng kết 5 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 3 về phòng, chống tham nhũng và 6 năm thi hành Luật Phòng, chống tham nhũng. Trong nghị quyết có nói rõ: nghiên cứu để đề xuất mô hình về cơ quan chỉ đạo phòng, chống tham nhũng cho phù hợp và đạt hiệu quả. Nếu với tinh thần như vậy mà chúng ta chỉ sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật này – thì tôi e rằng không đáp ứng được yêu cầu. Nếu sửa đổi, bổ sung một số điều như trong thuyết trình của Chính phủ thì tôi thấy rất hạn hẹp. Nên chăng chúng ta có thể lùi dự án luật này lại để tập trung tổng kết, đánh giá cho tốt để khi sửa đổi thì sửa đổi toàn diện,  đáp ứng được yêu cầu thực tiễn hiện nay về công tác phòng, chống tham nhũng.

Chủ nhiệm UB Kinh tế Hà Văn Hiền: Cần thay đổi

Trong quá trình thẩm tra các báo cáo của Chính phủ về kinh tế - xã hội hàng năm, kế hoạch hàng năm và kế hoạch 5 năm, chúng tôi thấy chưa có một văn bản nào quy định về các tiêu chí, các nguyên tắc khi xây dựng kế hoạch 5 năm hoặc kế hoạch hàng năm. Vì vậy, đã có một đôi lần chúng tôi kiến nghị là QH cần có một văn bản dưới dạng nghị quyết của QH quy định về những nguyên tắc, tiêu chí để xây dựng kế hoạch về kinh tế - xã hội 5 năm và hàng năm và những chỉ tiêu về kinh tế - xã hội mà QH thông qua.

QH biểu quyết những chỉ tiêu về môi trường, chất thải rắn được xử lý là bao nhiêu, bao nhiêu giường bệnh, bao nhiêu m2 nhà ở... Tất cả vấn đề đó đều tương đối, không có căn cứ nào để chúng ta thẩm tra việc này cả. Vậy Khóa XIII chúng ta vẫn tiếp tục biểu quyết theo cách đó hay chúng ta cần thay đổi? Theo tôi, nên thay đổi. Cần quy định một số tiêu chí, một số nguyên tắc và QH chỉ thông qua một số chỉ tiêu chính là chỉ tiêu về kinh tế - xã hội chủ yếu thôi, không đi vào tất cả 25 chỉ tiêu nữa để cuối cùng chúng ta kiểm điểm rõ việc thực hiện chỉ tiêu ấy đến mức độ nào. QH ban hành nghị quyết rồi thì việc kiểm điểm cuối năm cũng phải bám theo nghị quyết của QH thì nghị quyết của QH mới được thực hiện nghiêm túc. Nên cân nhắc, trong những kỳ họp đầu của QH Khóa XIII cần ban hành một văn bản quy định về vấn đề này.

Trong chương trình xây dựng luật, pháp lệnh có dự án Luật Đô thị. Hiện nay, QH đã thông qua Luật Quy hoạch đô thị rồi. Luật Quy hoạch đô thị điều chỉnh tất cả những vấn đề về quy hoạch, về quản lý đô thị. Không biết Luật Đô thị giải quyết cái gì? Tôi đề nghị xem xét lại việc này, nếu không sợ sẽ trùng lặp.

Luật Thủ đô, dự kiến đưa vào chương trình để Quốc hội thông qua tháng 10 năm 2012. Tôi đồng ý chương trình này vì Luật Thủ đô được QH Khóa XII xem xét khá nhiều lần và cũng đến thời điểm chín muồi, chỉ còn một số vướng mắc. Cơ quan soạn thảo, nếu không phối hợp chặt với các cơ quan khác liên quan đến vấn đề chính sách kinh tế thì khi anh thiết kế những điều khoản, những chính sách sẽ vướng với các Bộ luật khác. Với dự án luật này, cả khâu soạn thảo và khâu thẩm tra nên kỹ lưỡng thêm một tý nữa để chúng ta ban hành được một số chính sách kinh tế dành riêng cho Thủ đô mà chúng ta gọi là đặc thù. Tôi nghĩ rằng QH hoàn toàn đủ thẩm quyền để làm việc đó.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính và Ngân sách Phùng Quốc Hiển: Luật của chúng ta dài hơi…

Luật ngân sách Nhà nước đã được thông qua năm 2002, đến năm 2012 này đã được 10 năm. Đúng ra Luật này phải được sửa đổi và bổ sung tại nhiệm kỳ Khóa XII và trong kế hoạch 5 năm 2011 - 2016 thì chúng ta đã phải áp dụng Luật ngân sách mới rồi. Hiện nay Luật ngân sách của chúng ta quá lạc hậu. Nhưng dự án luật này vẫn đưa vào chương trình chuẩn bị, như thế là không thỏa đáng. Luật ngân sách Nhà nướác của chúng ta liên quan đến rất nhiều vấn đề, liên quan đến chiến lược tài chính của quốc gia. Tôi đề nghị không đưa Luật ngân sách vào chương trình chuẩn bị, mà nên đưa ra QH cho ý kiến Kỳ họp thứ Tư (tháng 10.2012) và sẽ thông qua vào Kỳ họp thứ Năm (tháng 5.2013); Luật sẽ được thực hiện vào tài khóa năm 2014, như vậy cũng là 12 năm từ khi luật đầu tiên được ban hành.

Với Luật Thuế thu nhập cá nhân - chúng ta vẫn phàn nàn rằng Luật này vừa mới ra đời nhưng đã lạc hậu. Tôi cho rằng Luật thuế thu nhập cá nhân cũng rất quan trọng, chúng ta cũng nên xem xét để luật của chúng ta dài hơi. Cho nên mặc dù trong Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh đề nghị sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân và thông qua tại một kỳ họp; nhưng tôi xin đề nghị, nếu cần thiết chúng ta rà soát lại toàn bộ và nên thông qua tại 2 kỳ họp cho chắc chắn. 

Trưởng Ban Dân nguyện Trần Thế Vượng: Phải khẳng định rằng dự án luật của Chính phủ

Có một hiện tượng cũng tương đối kéo dài: khi một dự án luật của Chính phủ được trình để UBTVQH cho ý kiến trước khi trình ra QH thì cơ quan chủ trì là Trưởng Ban soạn thảo thay mặt Chính phủ, thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ trình bày một dự án luật; nhưng trong đó Bộ khác lại có ý kiến không đồng tình điểm này, điểm khác, đôi khi điểm không đồng tình đó lại có những nội dung khá quan trọng. Từ đó nó đặt một suy nghĩ là: có phải là dự án của Chính phủ không hay của riêng Bộ đó? Nếu của riêng Bộ đó thì sao lại đóng dấu Chính phủ, rồi lại nhân danh Chính phủ để trình ra UBTVQH và QH? Ý thức tổ chức kỷ luật của thành viên Chính phủ như thế nào đối với một dự án luật của Chính phủ?

Vấn đề đặt ra là làm thế nào để khi Chính phủ trình một dự án luật thì Chính phủ phải thảo luận rất kỹ và phải khẳng định đấy là dự án luật của Chính phủ, phải bàn kỹ trong đó và Chính phủ phải kết luận. Bây giờ chúng ta cũng phải hết sức quan tâm đến chất lượng dự án luật vì cũng còn nhiều luật hoặc trong những luật còn nhiều nội dung mà chất lượng chưa tốt.

Tôi tán thành nội dung cụ thể về dự kiến chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2012. Về nguyên tắc tôi đồng ý, nhưng sau Đại hội Đảng có một vấn đề mà chúng ta phải làm là tổ chức bộ máy nhà nước phải đồng bộ, đồng bộ giữa lập pháp, hành pháp và tư pháp bởi vì nó có mối liên hệ mật thiết với nhau. Nếu không giải quyết một cách đồng bộ sẽ có trục trặc. Do đó, tôi tán thành rằng để phục vụ cho việc sửa đổi Hiến pháp thì các luật về tổ chức bộ máy Nhà nước được đưa vào để ở chương trình chuẩn bị, nhưng vào chương trình chuẩn bị không có nghĩa là khi nào dự án luật được đưa vào chương trình chính thức chính thức thì lúc đó mới thành lập Ban soạn thảo. Bởi nếu như vậy thì đưa vào chương trình chuẩn bị cũng vô nghĩa.

Nguyên tắc và căn cứ lập dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2012 Ủy ban pháp luật tán thành với các nguyên tắc và căn cứ lập dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2012 được nêu trong Tờ trình của Chính phủ. Theo đó, Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2012 đặt trọng tâm vào việc hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và tổ chức bộ máy nhà nước; lựa chọn để đưa vào Chương trình các dự án luật, pháp lệnh còn lại trong Chương trình nhiệm kỳ Khóa XII nhưng chưa được xem xét, thông qua; các dự án đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2012 phải là các dự án được cơ quan chủ trì soạn thảo chuẩn bị tốt và phải bảo đảm các yêu cầu, quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật... Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ nêu rõ lý do một số dự án thuộc Chương trình chính thức trong Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh Khóa XII chưa được thông qua song không được đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2012 như Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam, Luật Tiếp cận thông tin, Luật Giáo viên...; một số dự án chưa có hồ sơ hoặc báo cáo đánh giá tác động như Luật Sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào kinh doanh; Luật Hộ tịch; Luật Tạm giữ, tạm giam. Năm 2011 là năm chuyển giao giữa nhiệm kỳ QH Khóa XII và QH Khóa XIII, Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2012 được xem xét, thông qua trước Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh nhiệm kỳ Khóa XIII. Do đó, cần phải xem xét tổng thể đối với việc lập Chương trình năm 2012, nhất là Chương trình chuẩn bị để làm tiền đề cho việc chuẩn bị Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII. Đồng thời, việc bố trí các dự án trong từng kỳ họp cần theo thứ tự ưu tiên, xem xét đưa vào Chương trình các dự án cần thiết đáp ứng yêu cầu của cuộc sống, không dồn quá nhiều dự án vào một cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra để bảo đảm tính khả thi của Chương trình và chất lượng của dự án. Cần đưa vào dự kiến Chương trình việc QH ban hành Nghị quyết sửa đổi Hiến pháp 1992 Để triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng Cộng sản Việt Nam “Khẩn trương nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 1992 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2001) phù hợp với tình hình mới”(1) Ủy ban Pháp luật đề nghị UBTVQH đưa vào dự kiến Chương trình việc QH ban hành Nghị quyết sửa đổi Hiến pháp 1992 và thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 tại Kỳ họp thứ Nhất, QH Khóa XIII (tháng 7.2011). (Theo Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật đề nghị điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2011 và dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2012) ________________ 1. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng, Nxb. Chính trị Quốc gia - Sự thật, 2011, tr247.

Nguyễn Vũ ghi