19/01 Trí thức không bằng cục phân

Giới thiệu và chia xẻ

Xin giới thiệu với quí vị tác giả bài viết Phan Thanh Bình về đề tài “Trí thức không bằng cục phân”. Tưởng không cần phải bàn luận thêm nhiều, vì tác giả đã phát biểu rất trung thực về hiện trạng trí thức xu thời, trí thức thầm lặng, trí thức xôi thịt, tham quan, tham nhũng đã phải ăn theo nói theo bạo quyền CSVN. Trí thức vịt kiều, ếch riêu gia nô đã phải nịnh hót, nâng bi, bưng bô, lòn cúi, liếm giầy để được cùng đứng lề phải để tự khoác lên cái áo yêu nước, che giấu những nổi nhục đã làm gia nô, bưng bô cho chế độ bán nước buôn dân.

Các trí thức ts. ủy viên MTTQ, tiến sĩ vinh danh, trí thức ếch riêu vụ lợi, thời cơ, bấu víu lấy nghị quyết 36, bạo quyền để thừa hưởng những lợi ích cá nhân, phe nhóm ếch riêu beheito, đông du đã làm những viên gạch lót đường cho đảng, nhà nước VGCS. Trí thức XHCN đã quá hèn, đã lòn lách, liếm giầy các đảng viên địa phương thành phố để được hưởng lợi, dưới những hình thức đóng góp vào các công tác từ thiện, tài trợ bão lụt, thiên tai qua các thành phần trí thức, ếch riêu hải ngọại để lấy điểm, lập thành tích cho những vụ giao dịch, đi đêm móc nối chung quanh các dịch vụ nhà đất, du học sinh, thực tập sinh, mở trường tiếng Nhật, tiếng Anh….

Vì quá tham danh, tham tiền, tham lợi, tham các dịch vụ nhà đất, đầu tư, mở trường, doanh nghiệp lớn nhỏ mà nhiều trí thức, ếch riêu vịt kìu, vịt trời gia nô, bưng bô đã phải lòn trôn, bò bốn chân, tự hạ minh để làm bồi bút, ăn theo, nói theo bọn nhân viên các sứ quán Việt khấu ở Tokyo, Washington DC, San José,…. Họ đã không ngần ngại, bán rẻ lương tri, bán rẻ linh hồn để kiêu gọi kiều bào hải ngoại có sự đồng thuận với bọn lãnh đạo giòi bọ, ruồi nhặng bán nước buôn dân Ba Đình. Trí thức ếch riêu khoa bảng, ếch riêu samurai, owners, moderators diễn đàn exryu-ww đã vô sỉ hảnh động rừng rú, man rợ súc sisnh, không phải chỉ để lừa bịp, lường gat, gian lận, treo đầu dê bán thịt chó mà còn sử dụng những thủ đọan gian manh, xảo quyệt đê tiện để đánh cướp, cưỡng chế, áp đặt để tự xưng hùng xưng bá, đồng nghĩa với bọn cướp ngày công an của chế độ VGCS.

Bên cạnh trí thức vịt kiều yêu nước, yêu đảng, yêu XHCN lưu vong như trí thức ếch riêu vịt kìu “nữ khoa học dza” Nguỹên thị Quí ở Melbourne đã công khai phát biểu, hay ếch riêu ts. ủy viên MTTQ Lê văn Tâm ở Tokyo đã kiêu gọi đồng thuận với đảng và nhà nước VGCS bán nước. Các trí thức tiến sĩ ủy viên MTTQ, tiến sĩ vinh danh, ếch riêu samurai, owners, moderators, thành viên các BTC exryu reunion năm 2000, 2002, 2004, 2009, 2011 đã bị vạch mặt chỉ tên đã bị tố cáo, bị khinh bỉ sẽ phải trả cái giá đã tổ chức bầu bán gian trá, lưu manh. Họ đã cưỡng chiếm được diễn đàn exryu-ww đến hai lần, họ đã bịt mồm, bịt miệng bịt đít được một số thành viên dưới chiêu bài ếch riêu thân hữu, nhưng những bộ mặt chuột, những bộ mặt côn đồ, đầu trâu mặt ngựa do chính họ đã để lô nguyên hình hài chồn cáo, khuyển mã, lang sói. Đấy cũng là cái giá mà bọn trí thức vịt kiều, vịt trời, ếch riêu beheito, đông du, ếch riêu samurai, owners, moderators diễn đàn exryu-ww đã phải trả.

Nếu có một ếch bà bà đỉnh cao trí tuệ nào đó của diễn đàn exryu-ww, đã tự nghĩ là vì bọn trí thức vịt kiều hải ngoại, bọn ếch riêu cuốc ranh đã có đầu óc đỉnh cao trí tuệ lạc quan tếu đề a dua, nịnh hót, nâng bi, để có địa vị, để được giàn sang, có tiền, có lợi nhuận thì cũng không sai lắm. Vì trên thực tế bọn trí thức vịt kìu yêu nước, bọn ếch riêu samurai, owners, moderators, ếch riêu beheito, đông du đã khấm khá, giàu sang, lạc quan nhiều hơn. Nhưng đó không phải là giá trị của con người, giá trị của trí thức, giá trị của lương tâm, nhân phẩm con người. Những lạc quan về tiền tài, danh lợi, lợi nhuận, lợi ích kinh tế đó chỉ có tính cách tạm thời, như quyền lực của Lê Chiêu Thống, Trần Ích Tắc, Trần Thủ Độ, Hồ Chí Minh. Vì những của cải, quyền lực, danh lợi đó cũng chỉ là hơi nước trên mặt kiếng, nhưng cái xú danh dơ bẩn, tồi tệ sẽ đời đời dính liền với cuộc đời của họ. Những kinh nghiệm thực tế này đã được minh chứng qua các trí thức vịt kìu gia nô, bưng bô, các trí thức ếch riêu ts. ủy viên MTTQ, các tiến sĩ vịt kìu, các ếch riêu ts. vinh danh.

DTK

Trí thức không bằng cục phân

Hiểu biết, phê phán và dám đứng ra tranh luận: Bài báo “Tôi lên án” của nhà trí thức Emile Zola để bênh vực Đại úy Dreyfus

Đầu đề bài viết này là lời phê phán trí thức Trung Quốc của Mao Trạch Đông. Lời phê phán này đặt ra hai câu hỏi: Tại sao Mao Trạch Đông lại phê phán trí thức Trung Quốc như vậy? Và lời phê phán này có thích hợp với trí thức Việt Nam không?

Trí thức, theo Karl Marx, là những người có tri thức dồi dào và có chính kiến trước những vấn đề chính trị xã hội. Theo những nghiên cứu về trí thức thì khái niệm trí thức được sử dụng từ sự cố Dreyfus(Dreyfus affair) và trí thức được định nghĩa là người có sự hiểu biết sâu rộng, có khả năng phê phán đúng, dám đứng ra tranh luận về những vấn đề văn hoá và xã hội. Vì vậy trí thức được coi như là những người gìn giữ và thúc đẩy xã hội phát triển. Trí thức đúng nghĩa có những đặc tính:

- Một là độc lập có nghĩa là quan điểm của người trí thức không bị lệ thuộc vào những lợi ích riêng tưcho nên không bị ảnh hưởng quyền lợi phe nhóm khi đưa ra những vấn nạn trầm trọng của xã hội.Người trí thức luôn bảo vệ những giá trị phổ cập giúp con người được sống độc lập và tự chủ.

- Hai là suy nghĩ phê phán có nghĩa là người trí thức dám đưa ra những vấn đề mà nhiều người không dám nói tới. Vì vậy người trí thức luôn là người khai mào và chủ động trong việc chống lại nguyên trạng có nghĩa là chống lại trật tự cũng như các quan niệm và quy ước hiện hành chưa đúng.

- Ba là sự gắn bó với xã hội có nghĩa là người trí thức luôn thấy mình dính líu với tình hình thế giới về những vấn đề liên quan tới chân lí, công chính, tự do tư tưởng và ý thích của con người. Người trí thức quan niệm là họ có trách nhiệm xã hội và phải dám có những quyết định chính trị. Trí thức vì vậy được coi là lương tâm của đất nước và thế giới.

- Bốn là người trí thức luôn đem những vấn đề của cuộc sống ra mổ xẻ nhưng thường không đưa ra những giải pháp kĩ thuật và cụ thể, sự quan tâm của họ không nằm ở phạm trù thực hành mà chủ yếu ở phạm trù tư tưởng

Toàn là cầu an và mũ ni che tai

Như vậy trí thức là những người làm việc bằng trí óc để đóng góp vào việc xây dựng và phát triển xã hội. Nhưng tại sao Mao Trạch Đông lại có thể coi trí thức Trung Quốc không bằng cục phân? Điều này cho thấy Mao Trạch Đông đã không phê phán trí thức Trung Quốc dưới góc độ học rộng biết nhiều cũng như sự đóng góp của họ, nhưng ông đã phê phán trí thức Trung Quốc dưới góc độ tư cách của người trí thức. Vậy tư cách nào của người trí thức Trung Quốc đã khiến Mao khinh bỉ họ đến nỗi coi họ không bằng cục phân? Muốn biết tư cách của người trí thức Trung Quốc bị Mao khinh bỉ không bằng cục phân có lẽ cần phải xem họ đã được đào tạo như thế nào.

Những người trí thức Trung Quốc trước đây vào thời của Mao đa phần đều được đào tạo theo khuôn mẫu Khổng Giáo. Vậy người sáng lập ra khuôn mẫu Khổng Giáo – Khổng Phu Tử – đã quan niệm và hành xử như thế nào đối với vấn đề chính trị? Thuở còn trẻ, Khổng Tử đã bôn ba khắp nơi để tìm chỗ chấp nhận cho ông làm quan, khi không có chỗ nào chịu nhận ông mới lui về quê để mở trường đào tạo học trò. Bởi vậy có thể nói Khổng Tử coi làm chính trị chủ yếu là để làm quan và ông đã để lại cho học trò một lời giảng dạy làm kim chỉ nam trong cách xử thế: “Nước nguy thì chớ vào, nước loạn thì chớ ở, hoàn cảnh tốt thì ra làm quan, hoàn cảnh xấu thì ẩn mình” (Nguy bang bất nhập, loạn bang bất cư, thiên hạ hữu đạo tắc kiến, thiên hạ vô đạo tắc ẩn – Luận Ngữ)(1) Từ quan niệm và cách hành xử này ông đã đào tạo một lớp trí thức luôn mong muốn đi tìm minh chúa – đặc biệt là những minh chúa bảo đảm có sự ổn vững – để phục vụ và giúp cho minh chúa ổn vững hơn. Bởi vậy ông đã cố dạy cho học trò cách để có thể tồn tại trong hệ thống hiện hành một cách tốt nhất. Cho nên điều đầu tiên cần dạy là sự tuân thủ, tôn trọng những người cai trị và những tầng bậc về quyền lực xã hội với những triết lý về Quân, Sư, Phụ, về Tam cương, Ngũ thường, Tam tòng, Tứ đức. Tất cả như những sợi dây vô hình nhưng rất chặt chẽ ấy đã cột người ta vào cái nguyên trạng, để giữ được sự bình ổn xã hội, để mọi cái cứ thế mà chạy tiếp,không có gì bất ngờ, bất ổn, không có cải cách, không có bạo loạn và lật đổ, không có cách mạng, máu đổ đầu rơi (2).Bởi vậy tầng lớp trí thức Trung Quốc được đào tạo theo khuôn mẫu Khổng Giáo luôn luôn cổ vũ cho sự tồn tại của nguyên trạng dù nguyên trạng ấy đã bộc lộ ra những khuyết điểm rõ ràng. Vì vậy họ dần dần trở thành vô cảm với những khổ đau của người đồng loại và hành xử chỉ vì lợi ích riêng. Họ đã trở thành lực cản làm cho xã hội Trung Hoa bị tụt hậu sau giai đoạn sáng chói thời Đông Châu Liệt Quốc. Chính tư cách ấy của người trí thức Trung Quốc đã khiến Mao coi họ không bằng cục phân.

Vậy còn trí thức Việt Nam có gì khác hơn không? Trước hết Việt nam là một nước nằm trong khuôn mẫu văn hoá Trung Quốc, vì vậy phần lớn trí thức Vịêt Nam cũng được nhào nặn theo khuôn mẫu văn hoá Khổng Giáo hoặc chịu ảnh hưởng của văn hoá này. Bởi vậy tư cách của trí thức Việt Nam cũng không khác gì tư cách của trí thức Trung Quốc. Trí thức Việt Nam cũng cầu an, cũng tìm cách luồn lách để được sống yên ổn và nhất là luôn cầu mong được chế độ trọng dụng. Họ được đào tạo để lấy chữ sợ hãilàm phương châm trong cuộc sống. Dần dần trí thức Việt Nam trở thành người vô cảm với những bất công của xã hội. Họ trở thành những người không còn tư duy độc lập, không còn khả năng phê phán, không dám lên tiếng trước những đàn áp và hành xử không tôn trọng quyền làm người của chính quyền và nhiều khi còn tiếp tay với chính quyền để có những hành xử bất công và đàn áp. Tư cách sợ sệt, cầu an, luồn lách và mong muốn làm quan của trí thức Việt Nam được tô đậm thêm trong thời Pháp đô hộ. Đến thời Cộng sản với chủ trương “trí, phú, địa, hào đào tận gốc…” thì coi như Việt Nam không còn trí thức đúng nghĩa nữa mà chỉ còn những người học nhiều nhưng chỉ biết đi bằng đầu gối, xu nịnh và a dua. Ấy là chưa kể hạng trí thức ma với bằng cấp dzổm do mua bán hoặc sao chép của người khác hay mướn làm hộ.

Hãy nhìn lịch sử Việt Nam để thấy trí thức Việt Nam đã làm gì khi đất nuớc gặp nguy biến. Khi đất nước gặp hoạ ngoại xâm thì đã có bao nhiêu trí thức Việt Nam dám đứng lên lãnh đạo cuộc kháng chiến chống ngoại xâm? Đọc lịch sử Việt Nam chúng ta không thấy có một trí thức nào dám đứng lên lãnh đạo cuộc chống ngoại xâm. Chúng ta chỉ thấy trí thức đi tìm minh chúa và giúp minh chúa lãnh đạo chống ngoại xâm dành độc lập. Bởi vậy trong các triều đại vua của chúng ta không có vị vua nào sáng lập ra triều đại xuất thân là trí thức ngược lại xuất thân từ tầng lớp áo vải hoặc trong giới thảo khấu. Khi đất nước suy đồi vì nạn tham quan, do vua độc tài tàn ác hoặc nhu nhược thì cũng chẳng thấy có mấy người trí thức Việt Nam dám đứng lên chống đối. Toàn là cầu an và mũ ni che tai. Nếu có tư cách hơn thì cũng chỉ tìm cách lui về ở ẩn. Điều đó cho thấy lí do tại sao đất nước Việt Nam chúng ta không khá được và luôn bị thua sút. Một đất nước chỉ được lãnh đạo bởi những người vô học duy ý chí thì đất nước ấy làm sao khá được. Bằng chứng cụ thể mà chúng ta có thể kiểm chứng được là Miền Bắc Việt Nam thời trước năm 1975 khi mà trí thức bị đào tận gốc để thay vào bằng những thành phần vô học.Xem như vậy thì trí thức Việt Nam chúng ta đúng là không bằng cục phân.

Trong cuộc tranh đấu xây dựng dân chủ cho đất nước Việt Nam, nhiều người cho là tại dân trí của chúng ta chưa đủ cao để có thể có dân chủ. Việc chống chế này chỉ là một ngụy biện. Nhìn lịch sử phát triển và xây dựng dân chủ trên thế giới chúng ta thấy nhiều nước khi có dân chủ thì dân trí của họ chưa cao bằng dân trí Việt Nam bây giờ. Lấy thí dụ nước Pháp khi xây dựng dân chủ vào năm 1789 thì dân trí của họ còn kém Việt Nam bây giờ. Vậy tại sao nước Pháp lại xây dựng được dân chủ? Đó là vì khi đó nước Pháp có một đội ngũ trí thức đúng nghĩa. Ta có thể kể ra một vài trí thức điển hình của nước Pháp thời ấy như Montesquieu, Voltaire, J.J. Rousseau…

Vậy thì chúng ta đừng đổ lỗi cho dân trí thấp mà Việt Nam không thể có dân chủ. Lỗi chính của việc không có dân chủ ở Việt Nam là vì chúng ta chưa có được một đội ngũ trí thức đúng nghĩa có nghĩa là những trí thức biết suy nghĩ độc lập, suy nghĩ phê phán, có sự gắn bó với xã hội, biết đau cái đau của những người xung quanh và dám lên tiếng trước những bất công xã hội, những vi phạm quyền làm người mà đảng Cộng sản Việt nam đã kí kết với thế giới. Bao lâu mà những người có học Việt Nam còn chưa có suy nghĩ độc lập, suy nghĩ phê phán, chưa thấy mình gắn bó với xã hội, chưa thấy mình là người gìn giữ và thúc đẩy xã hội phát triển, chưa thấy mình là lương tâm của đất nước và thế giới, chưa dám lên tiếng phê phán những sai trái và hành xử bất công của chính quyền thì đất nước chúng ta chưa có thể có được dân chủ và phát triển theo kịp thế giới.

Trách nhiệm dân chủ hoá và phát triển đất nước là trách nhiệm chính của người trí thức Việt nam. Ước mong những người có học nhiều ở Việt Nam sớm trở thành những trí thức đúng nghĩa để Việt Nam có được một đội ngũ trí thức như thế giới, và khi đó thì Việt Nam dù muốn dù không cũng sẽ cất cánh và bắt kịp thế giới. Đó là niềm hi vọng cho đất nước và thế hệ con cháu mai sau

Phan Thanh Bình (CHLB Đức)

19/01 Việt Nam ‘không có nhiều lựa chọn cho vị trí Tổng bí thư’?

Đại hội Đảng csVN lần thứ XI diễn ra từ ngày 12 đến 19/01 tại Hà Nội

Thưa quý vị, đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam XI kết thúc hôm 19/1 sau hơn một tuần nhóm họp, với việc công bố kết quả bầu chọn ông Nguyễn Phú Trọng làm Tổng bí thư. Danh sách 14 ủy viên Bộ Chính trị ‘đầy quyền lực’ cũng đã được xác định. Trả lời VOA Việt Ngữ, giáo sư Carl Thayer, một chuyên gia về Việt Nam từng làm việc tại Học viện Quốc phòng Australia, đánh giá rằng Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam ‘không có nhiều lựa chọn để bầu vị trí Tổng bí thư’. Mời quý vị theo dõi cuộc phỏng vấn trong chuyên mục ‘Câu chuyện Việt Nam’ tuần này.

VOA: Ông đánh giá như thế nào về kết quả của Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam XI, khi ông Nguyễn Phú Trọng chính thức được bầu làm tân Tổng bí thư?

Giáo sư Carl Thayer: Việc lựa chọn này cho thấy Việt Nam luôn trong tình thế bị kẹt bởi chính những luật lệ mà mình đề ra, ví dụ như quy định là các giới chức cấp cao phải hoạt động trong Bộ chính trị 5 năm trước khi được bầu chọn. Vậy nên, khi phần lớn trong số 15 ủy viên Bộ chính trị nghỉ hưu (lần này là 6), thì họ không có nhiều lựa chọn.

Việc ông Trọng nắm giữ chức Tổng bí thư cũng là điều gây tranh cãi. Nếu chúng ta nhìn vào danh sách các ủy viên Bộ chính trị, vốn được sắp xếp theo số phiếu nhận được từ Ban chấp hành Trung ương, tôi nghĩ ông Trọng đứng ở vị trí thứ 6, chứ không phải đứng đầu. Dường như Ban chấp hành Trung ương có điều gì đó lưỡng lự về ông ấy, có thể là bởi lý do tuổi tác.

Kể từ năm 1986, khi ông Lê Duẩn qua đời sau 16 năm lãnh đạo Đảng, Việt Nam không muốn một người lãnh đạo Đảng mạnh mẽ và có quyền tối thượng. Ông Nông Đức Mạnh và Nguyễn Phú Trọng là ví dụ cho thấy các nhân vật được coi là có thể được chấp nhận, nhưng không được chờ đợi sẽ đóng vai trò tích cực và mang tính đột phá trong vài trò lãnh đạo Đảng.

VOA: Có ý kiến cho rằng Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam đang ngày càng trở nên độc lập trong quyết định của mình. Thưa giáo sư, suy nghĩ của ông như thế nào?

Giáo sư Carl Thayer: Tôi cũng nghĩ vậy. Trước khi quá trình bỏ phiếu diễn ra, có thông báo rằng Ban chấp hành Trung ương mãn nhiệm muốn gia tăng số ủy viên Bộ chính trị lên 17 vị trí. Thậm chí, còn có đồn đoán rằng một trong các ủy viên là ông Phạm Gia Khiêm, dù quá tuổi, vẫn sẽ được giữ lại đảm nhiệm chức vụ vì họ cần một chuyên gia am tường về đối ngoại. Ban chấp hành Trung ương mới bầu đã bác bỏ điều này.

Trên thực tế, con số ủy viên Bộ Chính trị đã bị giảm trở lại còn 14 người. Điều đáng chú ý là các đại biểu từ các tỉnh thành còn có thể đưa ra đề cử vào Ban chấp hành Trung ương ngay tại hội trường. Con trai của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, hiện làm việc ở TP HCM, đã trúng cử vào Ban này, nhờ đề cử như vậy.

Vâng, đúng là Ban chấp hành Trung ương và các đại biểu tham dự Đại hội đã cho thấy họ độc lập hơn trước.

VOA: Một số nhà phân tích đánh giá rằng việc có thêm nhiều đại diện quân sự trong Ban chấp hành Trung ương cho thấy quân đội đang ngày càng trở nên quan trọng trong bối cảnh Trung Quốc gia tăng sức mạnh. Ông có nghĩ như vậy không, thưa ông?

Giáo sư Carl Thayer: Trong Ban chấp hành Trung ương mới được bầu, có 19 ủy viên là từ quân đội, chiếm khoảng 10% tổng số thành viên trong Ban chấp hành và đây là điều bình thường.

Điều đáng chú ý là khi chúng ta nhìn vào danh sách các ủy viên Bộ chính trị, Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh đứng ở vị trí thứ hai và tin cho hay, ông đã nhận được tới 95% phiếu bầu, trong bối cảnh Việt Nam mới thông báo gia tăng ngân quỹ dành cho quốc phòng, chiếm khoảng 1,8% GDP. Khi nền kinh tế phát triển, chi tiêu cho quốc phòng của Việt Nam sẽ tăng từ khoảng 2,6 tỷ đôla lên 3,6 tỷ đôla.

Cho dù quân đội được tôn trọng và Bộ trưởng Quốc phòng đứng thứ hai trong danh sách, nhưng tôi không nghĩ con số đại diện quân đội trong Ban chấp hành Trung ương gia tăng rõ rệt. Thêm nữa, chỉ có một đại diện từ Bộ Quốc phòng là ông Bộ trưởng trong Bộ chính trị, chứ không phải là hai như hai kỳ đại hội trước đây.

VOA: Ông nhận định ra sao về việc ông Phạm Gia Khiêm (Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao) không được bầu vào Ban chấp hành Trung ương – điều mà một số nhà quan sát cho rằng đáng ngạc nhiên?

Giáo sư Carl Thayer: Đúng là đáng ngạc nhiên bởi lẽ không có người thay thế rõ ràng. Không ai trong Bộ chính trị, thậm chí là các ủy viên mới được bầu, có kinh nghiệm đáng kể về lĩnh vực đối ngoại. Trong khi Việt Nam đẩy nhanh việc hòa nhập toàn cầu, tôi nghĩ cần phải có một Bộ trưởng Ngoại giao là ủy viên Bộ Chính trị. Ông Khiêm sinh năm 1944 nên quá tuổi và rõ ràng cũng sẽ phải về hưu. Nhưng điều chưa rõ ràng là ai sẽ lên thay ông Khiêm.

VOA: Cho dù chưa chính thức được Quốc hội xác nhận, nhưng tin tức cho hay, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sẽ tại vị thêm một nhiệm kỳ nữa và ông Trương Tấn Sang sẽ là tân chủ tịch nước. Theo công điện của cựu đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Michael Michalak được Wikileaks tiết lộ, ông Dũng và ông Sang được coi là ‘hai nhân vật quyền lực nhất tại Việt Nam hiện nay’. Ông có nghĩ vậy không, thưa giáo sư?

Giáo sư Carl Thayer: Vâng, tôi nghĩ họ quyền lực vì vai trò họ đại diện. Nếu chúng ta trở lại vài thập niên trước, Việt Nam là một quốc gia độc đảng độc đoán. Nhưng thời gian qua, vai trò của Thủ tướng, Văn phòng Thủ tướng và Nội các đã gia tăng nhanh chóng. Điều đó dẫn tới căng thẳng giữa vai trò làm luật và thực thi luật pháp giữa Đảng và nhà nước. Trong khi đó, ông Trương Tấn Sang leo lên vị trí Thường trực Ban bí thư Trung ương Đảng và đứng đầu trong danh sách được bầu. Dường như là các đảng viên tin cậy ông này.

Trong khi đó, ông Nguyễn Tấn Dũng đứng ở vị trí thứ ba, và điều đó cho thấy ông vẫn nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ. Một nhân vật khác mà tôi muốn chỉ rõ là Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng đứng ở vị trí thứ tư gần với ông Dũng và sẽ là chủ tịch Quốc hội. Như vậy, trong tương lai, các chính sách của ông Dũng sẽ phải được người từng làm phó của ông thông qua tại quốc hội. Điều đáng chú ý là ông Hùng từng chỉ trích các quyết sách kinh tế của ông Dũng.

Cám ơn ông Carl Thayer. Đến đây cũng đã kết thúc chuyên mục ‘Câu chuyện Việt Nam’ do Nguyễn Trung phụ trách, phát sóng vào lúc 10 giờ tối thứ Bảy hàng tuần. Quý vị có thể bình luận về bài phỏng vấn này cũng như đọc các tin tức mới nhất, xem các phóng sự video, bình luận, trao đổi với các độc giả khác trên trang web của chúng tôi ở địa chỉ www.voatiengviet.com cũng như trên các trang web xã hội Facebook, Twitter và Yahoo 360 độ plus. Nguyễn Trung xin chân thành cám ơn và hẹn gặp lại quý vị trong chương trình tuần sau.

Theo VOA

19/01 Nghịch lý của Việt Nam : ngoài thẻ đảng, trong tư bản

Tuấn Thảo

Cứ 5 năm một lần, Việt Nam mới là một nước cộng sản, nhân dịp đại hội đảng. Phần lớn thời gian còn lại, Việt Nam chạy theo chủ nghĩa tư bản. Đó là nhận xét của một doanh nhân Pháp ở Hà Nội. Nhật báo Le Figaro trích dẫn câu nói này trong bài viết nhân ngày bế mạc Đại hội đảng cộng sản Việt Nam lần thứ 11.

Năm 2011 cũng đánh dấu 25 năm chính sách đổi mới. Nhân dịp này, nhật báo Le Figaro nhìn lại quá trình phát triển Việt Nam. Theo Florence Compain, đặc phái viên của tờ báo từ Hà Nội, nghịch lý của Việt Nam hiện giờ vẫn là : một chế độ cộng sản nhưng với bản chất tư bản. Đảng cộng sản Việt Nam hiện có khoảng 3,6 triệu đảng viên, tương đương với 10% số dân ở độ tuổi lao động. Nhưng đa số người dân chỉ nghĩ tới chuyện kinh doanh làm ăn. Trong mắt họ, sự thành đạt được đo với 3 tiêu chuẩn : tậu nhà mới, mua xe hơi và cho con đi du học ở nước ngoài.

Tờ báo đơn cử một ví dụ để minh họa cho sự hình thành nhanh chóng của một tầng lớp mới giàu lên nhờ kinh doanh. Hiệu thời trang đắt tiền Louis Vuitton của Pháp có khoảng 200 cửa hiệu trên thế giới, trong đó có gần 40 gian hàng ở Nhật Bản, và chỉ có một cửa hiệu Vuitton duy nhất là ở Hà Nội, nằm trên đường Ngô Quyền. Nhưng nếu tính theo diện tích cửa hàng, hiệu Vuitton ở Hà Nội lại đứng đầu về mặt doanh thu và số hàng được bán.

Theo Le Figaro, tại Việt Nam, chạy theo đồng tiền đã trở thành một môn thể thao, nếu không nói là một ‘‘nỗi ám ảnh quốc gia’’. Đối với các nhà tư bản đỏ, có thẻ đảng viên ở trong túi là một cách để làm giàu dễ dàng hơn. Theo ông Benoit de Tréglodé, chuyên gia thuộc Viện nghiên cứu Đông Nam Á, các cuộc đấu đá giữa các phe phái trong nội bộ đảng chủ yếu là để giành lấy quyền kiểm soát các hoạt động kinh tế.

Về phía người dân Việt Nam, theo Le Figaro, hầu hết nghĩ đến chuyện làm ăn kiếm tiền và tuyệt đối không đụng tới chuyện chính trị. Họ hầu như không bao giờ bày tỏ chính kiến miễn là chính quyền duy trì một sự tăng trưởng đều đặn, giúp cho đời sống kinh tế đi lên. Tờ báo trích dẫn họa sĩ Đào Anh Khánh cho rằng : chính sách đổi mới đã cứu giúp đảng và nhà nước, các nhà lãnh đạo đã biết thích ứng với tình hình, khi để cho dân chúng thoải mái làm giàu…giờ đây, không ai còn tin vào chủ nghĩa cộng sản. Nếu có tin, thì chỉ là giả vờ.

Tự do kinh doanh không đi đôi với tự do ngôn luận. Theo ông Matthieu Salomon, đại diện ở Hà Nội của tổ chức Minh bạch Quốc tế (Transparency International), chính quyền duy trì gọng kềm kiểm soát, không để cho các nhà ly khai hay đối lập một không gian hay khoảng trống nào cả. Ngoại trừ trường hợp của một số nhà trí thức và nghệ sĩ, trong đó có nhà văn Võ Thị Hảo không ngại bày tỏ chính kiến qua các bài viết hay trang blog, đa số còn lại thì ít khi nào mà dám chất vấn chính quyền.

Theo Le Figaro, làm giàu nhưng phải giữ im lặng dường như là chuyện thường tình ở Việt Nam, nơi mà người dân thuộc vào hàng lạc quan nhất thế giới, nơi mà thăm dò dư lụân cho thấy, giới trẻ thích nhà tỷ phú Bill Gates nhiều hơn là Bác Hồ.

Hồ Cẩm Đào đến Mỹ trong thời kỳ ‘‘đóng băng’’

Liên quan đến Trung Quốc, hầu hết các báo Pháp hôm nay đều nhắc đến chuyến công du Hoa Kỳ của chủ tịch Hồ Cẩm Đào. Tờ báo công giáo La Croix chạy tựa “Hoa Kỳ tiếp đón chủ nợ”. Theo tờ báo thì món nợ công của Hoa Kỳ hiện đã lên đến hàng ngàn tỷ đô la. Trong đó có đến 850 tỷ đô la thuộc về Trung Quốc tức khoảng 20% các khoản nợ mà Hoa Kỳ vay từ các nước ngoài. Do vậy, hồ sơ kinh tế và tiền tệ sẽ là trọng tâm của chuyến viếng thăm này.

Tờ báo Les Echos đăng tít : trị giá của đồng yuan được đặt vào bàn cân của Washington. Theo tờ báo, bằng mọi cách, Hoa Kỳ sẽ phải nỗ lực thuyết phục Trung Quốc tăng giá đồng nhân dân tệ, nhưng Bắc Kinh đủ khôn ngoan để không nhượng bộ trước áp lực. Trung Quốc chỉ tăng giá đồng yuan theo nhịp độ và nhất là theo ý muốn của mình chứ không phải để chiều lòng ai cả. Theo chuyên gia kinh tế Michael Pettis, mục tiêu dài hạn của Bắc Kinh là biến đồng yuan thành một đơn vị tiền tệ quốc tế ngang hàng với đồng đô la Mỹ.

Báo Libération phân tích quan hệ Mỹ-Trung trong một bài viết chiếm nguyên một trang báo với tựa đề : “Hồ Cẩm Đào đến Mỹ trong thời kỳ đóng băng”. Theo Libération, vào thời tổng thống Clinton quan hệ Mỹ Trung thuộc vào hàng ‘‘đối tác chiến lược’’, giờ đây nói theo ngôn ngữ ngoại giao chỉ còn là ‘‘quan hệ hợp tác xây dựng’’. Các mối bất đồng giữa hai bên bao trùm mọi lãnh vực từ trị giá đồng yuan cho đến chích sách bảo hộ mậu dịch, từ vấn đề Bắc Kinh hiện đại hóa quân đội cho đến việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan.

Đó là chưa kể đến các hồ sơ như nhân quyền hay kiểm duyệt thông tin trên mạng internet. Ngay vào lúc khởi đầu chuyến viếng thăm của ông Hồ Cẩm Đào, tờ báo Global Times của Trung Quốc đánh giá trong bài xã luận là để sưởi ấm quan hệ : Washington phải chính thức tuyên bố là Trung Quốc không phải mà cũng sẽ không bao giờ là kẻ thù của nước Mỹ.

Về điểm này, Libération hỏi vặn lại : nếu muốn Mỹ làm như vậy, thế thì Trung Quốc phải cam kết gì đây ? Theo tờ báo, ông Hồ Cẩm Đào được tiếp đón trọng thể với tư cách của nguyên thủ cường quốc thứ hai trên thế giới. Ông sẽ có hai bữa ăn tối với tổng thống Obama, nhưng tất cả những cái bắt tay niềm nở trước ống kính truyền hình hay trước phóng viên nhiếp ảnh vẫn không che giấu được một điều : hai cường quốc đang có thái độ nghi kỵ nhiều hơn là tin tưởng lẫn nhau.

Đứng về phía Hoa Kỳ, có nhiều tiếng nói cho rằng tăng trưởng của Trung Quốc cũng như chính sách tiền tệ của Bắc Kinh làm suy yếu hẳn mô hình kinh tế Mỹ. Điều đó có nguy cơ dẫn đến một cuộc “chiến tranh lạnh kiểu mới”. Còn về phía Trung Quốc, nhiều người nghĩ rằng Hoa Kỳ chỉ hành động nhằm mục đích hạn chế thế lớn mạnh của Bắc Kinh và chính cũng vì thế mà nuôi dưỡng tinh thần dân tộc ở Hoa Lục.

Đối với Libération, sự kiện ông Obama tiếp đón ông Hồ Cẩm Đào không chỉ mang hình ảnh của người vay gặp chủ nợ mà còn hàm chứa một nghịch lý : ông Obama giải Nobel Hoà bình năm 2009 lại gặp ông Hồ Cẩm Đào, người bỏ tù ông Lưu hiểu Ba, Nobel Hoà bình 2010.

Ngân hàng Trung Quốc phát triển mạng lưới họat động

Cũng liên quan đến Trung Quốc, báo Le Monde nhắc đến việc các tập đoàn nước này đang tăng cường mạng lưới hoạt động đầu tư tài chính trên thế giới. Mục tiêu trước mắt là để tô điểm hình ảnh và nâng cao uy tín. Kế đến nữa là để thỏa mãn các nhu cầu của Bắc Kinh, đặc biệt là trong lãnh vực nguyên liệu và năng lượng.

Lần đầu tiên, ngân hàng ICBC của Trung Quốc mở cùng lúc nhiều chi nhánh tại Pháp, Bỉ, Hà Lan, Tây Ban Nha và Ý, tăng cường thêm cho hai văn phòng đặt sẵn tại Đức và Anh. Theo Le Monde, cũng như ngân hàng này, nhiều tập đoàn và công khác của Trung Quốc đang kết nối một mạng lưới để nâng cao hiệu quả và mở rộng địa bàn hoạt động. Về phần mình, Le Figaro trích dẫn Financial Times và văn phòng tư vấn Boston Consulting Group (BCG), cho biết là trong 2 năm vừa qua các ngân hàng Trung Quốc không những củng cố vị thế tại Tây Âu mà còn hoạt động rất mạnh tại các nước đang phát triển.

Hai ngân hàng nhà nước Trung Quốc là China Development Bank và Exim Bank đã cho các nước này vay 110 tỷ đô la, tức là còn hơn cả Ngân hàng Thế giới. Bù lại, Bắc Kinh thường tìm cách giành lấy những hợp đồng quan trọng tại các nước mượn tiền của mình. Ví dụ như khi Bắc Kinh cam kết cho quần đảo Bahamas vay 2,7 tỷ đôla đầu tư vào một dự án du lịch, Trung Quốc lại tạo điều kiện dễ dàng để cho các tập đoàn của mình giành lấy hợp đồng xây dựng. Bắc Kinh đặc biệt ưu ái các nước giàu tài nguyên : Trung Quốc sẵn sàng viện trợ phát triển theo kiểu cho vay tín dụng, đổi lấy quyền khai thác dầu hỏa hay các nguồn nguyên liệu.

Theo RFI